next up previous
Next: Zagadnienie fizyczne i równania Up: RÓWNANIA FIZYKI MATEMATYCZNEJ Previous: Twierdzenia o śladach.

Twierdzenia o zanurzeniu.

Jak było już omówione wyżej, funkcje z $ W_{2}^{m}(\Omega )$ mogą ogól nie mieć pochodnych w sensie klasycznym. Jednak istnienie wystarczająco dużej ilości pochodnych uogólnionych, całkowalnych z kwadratem, powoduje istnienie zwyczajnych pochodnych klasycznych mniejszego rzędu. Zachodzi takie twierdzenie.

Twierdzenie 4.1 (Sobolewa S.L.)   Jeśli element $ u\in W_{2}^{m}(
\mathbb{R}^{n})$ przy $ m>\frac{n}{2}$, to istnieje funkcja ciągła $ \tilde{u} \in C(\mathbb{R}^{n}),$ taka że p.w. na $ \mathbb{R}^{n}$ $ u=\tilde{u}.$

$ \lhd $ Dowód. Niech $ u\in W_{2}^{m}(\mathbb{R}^{n});$ wó wczas funkcja

$\displaystyle \big(1+\vert\xi \vert^{2}\big)^{\frac{m}{2}}\hat{u}(\xi )\in
L_{2}(\mathbb{R}^{n}).
$

Ponieważ funkcja $ \big(1+\vert\xi \vert^{2}\big)^{-\frac{m}{2}}$ przy $ m>\frac{n}{2}$ też należy $ L_{2}(\mathbb{R}^{n}),$ to iloczyn

$\displaystyle \big(1+\vert\xi \vert^{2}\big)^{\frac{m}{2}}\hat{u}(\xi )\circ \big(1+\vert\xi
\vert^{2}\big)^{-\frac{m}{2}}\in L_{1}(\mathbb{R}^{n})
$

na mocy nierowności Schwarza. To oczywiście znaczy, że $ \hat{u}\in L_{1}(\mathbb{R}^{1}),$ tj. transformacja Fouriera $ \hat{u}: \mathbb{R}^{n}\rightarrow \mathbb{C}$ jest funkcją całkowalną na $ \mathbb{R}^{n}. $ Rozważmy teraz funkcję

$\displaystyle \ \tilde{u}(x):=(2\pi
 )^{\frac{n}{2}}\int_{\mathbb{R}^{n}}\hat{u}(\xi )\exp <ix,\xi
 >d\xi ,$ (4.1)

gdzie $ x\in \mathbb{R}^{n}.$ Na mocy twierdzenia Lebesque'a, funkcja (4.1) jest ciągła na $ \mathbb{R}^{n}. $ Porównamy teraz $ u\in $ $ W_{2}^{m}(\mathbb{R}^{n})$ i $ \tilde{u}\in C(\mathbb{R}^{n}):$ dla każdego elementu $ \varphi
\in C_{0}^{\infty }(\mathbb{R}^{n}):=\mathcal{D(}\mathbb{R}^{n})$ mamy
$\displaystyle u(\varphi )=\int_{\mathbb{R}^{n}}dxu(x)\frac{1}{(2\pi
)^{\frac{n}{2}}}\int_{\mathbb{R
}^{n}}\hat{\varphi}(\xi )\exp i<x,\xi >d\xi$     (4.2)
$\displaystyle \Rightarrow \textrm{<Parsewal}^{\prime }\textrm{a to''rsamo''s''c}$      
$\displaystyle \Rightarrow \int_{\mathbb{R}^{n}}d\xi \frac{\hat{u}}{(2\pi
)^{\frac{n}{2}}}\int_{
\mathbb{R}^{n}}\varphi (x)\exp (+i<x,\xi >)dx$      
$\displaystyle \Rightarrow \textrm{na mocy tw. Fubini'ego zmieniamy porządek całek }$      
$\displaystyle \Rightarrow \int_{\mathbb{R}^{n}}(\int_{\mathbb{R}^{n}}u(\xi )\exp <ix,\xi >
\frac{d\xi }{(2\pi )^{\frac{n}{2}}}\varphi (x)dx$      
$\displaystyle =\int_{\mathbb{R}^{n}}\tilde{u}(x)\varphi (x)dz=\tilde{u}(\varphi ).$     (4.3)

Z równości (4.2) zachodzi że $ \tilde{u}=u$ p.w. na $ \mathbb{R}^{n},$ co należało dowieść.$ \rhd $ Jest prawdziwe następne, bardziej ogólne twierdzenie Sobolewa.

Twierdzenie 4.2 (Sobolewa S.L.)   Jeśli $ u\in W_{2}^{m}(
\mathbb{R}^{n})$ przy $ m>\frac{n}{2}+\sigma ,$ to istnieje taka funkcja klasy $ C^{[\sigma]}(\mathbb{R}^{n}),$ p.w. równa funkcji $ u\in
W_{2}^{m}(\mathbb{R}^{n}),$ gdzie $ [\sigma ]$ jest częścią całkowitą liczby $ \sigma \in \mathbb{R}^{1}.$

Twierdzenie (4.2). może być uogólnione na przypadek $ \Omega \neq \mathbb{R}^{n}.$ Zachodzi takie twierdzenie Sobolewa.

Twierdzenie 4.3   Niech $ u\in W_{2}^{m}(\Omega ).$ Wtedy istnieje funkcja $ \tilde{u}\in C^{[\sigma ]}(\bar{\Omega})$ przy $ m>\frac{n}{2}+\sigma ,$ taka że $ \tilde{u}=u$ p.w. na $ \bar{\Omega}$ i zanurzenie $ W_{2}^{m}(\Omega ):\rightarrow
C^{[\sigma ]}(\bar{\Omega})$ jest ciągłym i surjektywnym na $ W_{2}^{m}(\Omega ),$ oraz zwartym.

Stąd zachodzi, że każdy słabo zbieżny ciąg w $ W_{2}^{m}(\Omega )$ jest zbieżny po normie $ C($lub $ C^{[\sigma ]})$ przy $ m>\frac{n}{2}$ (lub przy $ m>\frac{n}{2}+\sigma ),$ a każdy zbiór ograniczony w $ W_{2}^{m}(\Omega )$ jest zwartym w $ C($lub w $ C^{[\sigma ]}).$ Zachodzi takie twierdzenie Rellich'a.

Twierdzenie 4.4   Niech $ q>m\geq 0,$ i $ \Omega \subset \mathbb{R}
^{m} $ jest obszar ograniczony w $ \mathbb{R}^{m}.$ Wtedy przestrzeń $ W_{2}^{q}(\Omega )$ jest gęsto, ciągle i zwarcie zanurzona w $ \ W_{2}^{m}(\Omega ).$


next up previous
Next: Zagadnienie fizyczne i równania Up: RÓWNANIA FIZYKI MATEMATYCZNEJ Previous: Twierdzenia o śladach.
Andrzej Janus Szef 2001-12-05